Digitalisering in de makelaardij: drie trends
Het makelaarsvak digitaliseert. De snelheid en efficiëntie van digitaal werken maakt dat er meer tijd overblijft voor klanten. Daarnaast wordt het gemakkelijker om te voldoen aan de steeds complexere regelgeving. De drie belangrijkste trends.
Tekst • Dorine van Kesteren
'Online bieden is eerlijk en biedt kennis over waardebepaling'
Trend 1: Online bieden
“Al langere tijd klinkt er een roep om meer transparantie in het aankoopproces van woningen. Online bieden voorziet daarin”, zegt Yme Bosma van NVM Holding. “Het is een eerlijke manier van verkopen, die bovendien in de praktijk gemiddeld tot een vergelijkbare of zelfs hogere verkoopprijs leidt. Goed voor de koper, verkoper én makelaar dus.” De NVM kent het platform ‘Online bieden’, waarin het in 2018 door de Makelaarsvereniging Amsterdam ontwikkelde online biedsysteem ‘Bied op deze woning’ is geïntegreerd. Een ander voordeel is volgens Bosma dat online bieden de makelaardij de kans geeft om waardevolle inzichten op te doen. “Uit analyse van de data vloeit kennis voort over biedstrategieën en de waardebepaling van woningen.”
Speciale webpagina Makelaars die online willen laten bieden op een woning, sturen hiervoor een uitnodiging aan de geïnteresseerden. Deze worden vervolgens doorgeleid naar een speciale webpagina, waarop zij hun bod kunnen uitbrengen. Op deze pagina heeft de makelaar een startbod en een looptijd ingesteld. Zo lang de tijd loopt, kunnen mensen een bod uitbrengen met een minimumverhoging van € 100 per keer. Aan het einde kiest de verkoper het beste bod uit. Daarbij spelen overigens niet alleen financiële, maar ook andere overwegingen een rol. Het werk van de makelaar verandert hierdoor wel enigszins. Bosma: “In plaats van de biedingen te begeleiden, zoals bij gebruikelijke prijsonderhandelingen, is het nu zijn voornaamste taak om te zorgen dat voldoende mensen willen bieden.” Een klein aantal makelaars werkt al regelmatig op deze manier, een aantal experimenteert ermee, maar het grootste deel doet nog niet aan online bieden. “Niet iedere woning is er ook geschikt voor. Er moeten wel voldoende biedingen zijn. Bij woningen waarin weinig interesse is, ligt het niet voor de hand.”
'Op termijn moet het hele taxatieproces digitaal kunnen plaatsvinden'
Trend 2: Data uitwisselen in de vastgoedketen
Digitalisering van de vastgoedsector is pas een feit als er een platform is waarop alle partijen makkelijk en veilig digitaal informatie kunnen uitwisselen. Coöperatie SBR Nexus heeft een toepassing ontwikkeld voor de uitwisseling van huurgegevens tussen vastgoedbeleggers en -beheerders enerzijds en banken anderzijds. Frank Kerstens van SBR Nexus: “Eigenaren geven periodiek – eens per jaar, half jaar of kwartaal – aan de bank door of er wijzigingen zijn in de huursituatie. Nu gebeurt dit per mail, waarna de bankmedewerker de gegevens overtypt. Wij hebben systemen gekoppeld, zodat de pandeigenaar in zijn eigen applicatie simpelweg op de knop ‘Deel deze informatie met de bank’ kan drukken.”
Taxatierapporten Sinds 2018 kunnen ook taxateurs hun taxatierapporten digitaal aanleveren bij de bank. “Dat hoeft dus niet meer in een pdf per mail. Momenteel werken we aan het digitaal opdrachten verstrekken en digitaal ondertekenen van taxatierapporten. Hopelijk is dit in maart 2021 operationeel. Op termijn moet het hele taxatieproces digitaal kunnen plaatsvinden.” Iets anders is de zogeheten conformiteitsscore. “Daarbij worden taxatierapporten getoetst op afwijkingen ten opzichte van rapporten over vergelijkbare objecten. Dat zegt niets over de kwaliteit van de taxatie, maar levert wel aandachtspunten op voor de taxateur. Deze tool willen we tegen de zomer van 2021 hebben ingebouwd.”
'Geen stukken meer opvragen, geen kopietjes meer bewaren'
Trend 3: Digitaal ondertekenen en identificeren
Woningmakelaars mogen volgens de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) geen diensten verlenen aan anonieme klanten. Zij zijn dus verplicht om onderzoek te doen naar hun identiteit. Concreet houdt dit in dat ze hun klanten vóór het sluiten van de overeenkomst van opdracht moeten identificeren aan de hand van het originele identiteitsbewijs. Dat kan door de echtheid daarvan te verifiëren en vervolgens een kopie te maken. Deze gegevens moeten vijf jaar worden bewaard. Ook privacyverordening AVG brengt (administratieve) verplichtingen met zich mee. Zo moeten makelaars kunnen aantonen dat ze organisatorische en technologische privacymaatregelen hebben getroffen. In een register moeten ze bijhouden welke persoonsgegevens ze voor welk doel verwerken en waar deze vandaan komen. En het is niet toegestaan deze gegevens langer bewaren dan strikt noodzakelijk. Bosma: “Het kost makelaars steeds meer tijd en aandacht om aan alle wetgeving te voldoen. Ze lopen het risico op hoge boetes als ze het niet goed doen. Tegelijk worden consumenten argwanender als het gaat om privacygevoelige gegevens. Kortom: er is aan twee kanten behoefte aan een zorgvuldige methode voor digitale identificatie en ondertekening.”
Beveiligde sleutel In de software van de NVM-groep, waar funda en Realworks onder vallen, wordt dit mogelijk. “De consument installeert een app op zijn telefoon en via een live videoverbinding registreert hij zich. Na deze online registratie, die ongeveer tien minuten duurt, kan hij zich identificeren met een beveiligde sleutel en documenten ondertekenen met een gekwalificeerde elektronische handtekening. Deze werkwijze is goedgekeurd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en toezichthouder Agentschap Telecom. Dat betekent dat we voldoen aan de hoogste eisen op het gebied van veiligheid en rechtszekerheid.” Bosma is enthousiast. “Geen stukken meer opvragen, geen kopietjes meer bewaren: dit ontzorgt makelaars volledig op het vlak van de Wwft en AVG. Zo blijft er meer tijd over om aan de klant te besteden. Tegelijk krijgt de consument meer controle over zijn gegevens en zicht op wat daarmee gebeurt.” De projectgroep GeWoon Makkelijk van NVM Holding start deze maand een pilot onder veertig makelaars. “Na finetuning is de verwachting dat het in de loop van volgend jaar breed beschikbaar komt. Op termijn is het de bedoeling dat de hele vastgoedketen gaat werken met de digitale identificatie en handtekening, zodat het mogelijk wordt om volledig digitaal een huis te kopen.”
